Virusne bradavice na stopalima su kontagiozne promene na koži i sluzokoži čiji je prouzrokovač Humani papiloma virus. Do sada je izolovano preko 170 različitih serotipova papiloma virusa koji mogu izazvati promene na koži i sluzokoži. Svaki serotip ovog virusa izaziva promene samo na određenim delovima kože, pa tako serotipovi 1, 2 i 4 stvaraju bradavice na stopalima i šakama.
Ove bradavice nemaju sposobnost maligne alteracije i stvaranja prekanceroza za razliku od bradavica na sluzokoži usne duplje i ano-genitalne regije. Virus prodire u kožu i sluzokožu preko male povrede na površini epiderma, ulazi u ćelije i podstiče ih da se ubrzano dele. Iako su virusne bradavice na drugim delovima tela veoma kontagiozne, zbog malog broja virusnih partikula promene na šakama i stopalima imaju manju sposobnost širenja. Ove infektivne promene se mogu javiti u bilo kom uzrastu, ali se najviše javljaju kod dece i adolescenata.
Kako bradavice izgledaju
Bradavice na stopalu (plantarne veruke) se uglavnom dobijaju direktnim kontaktom virusa i kože preko mikrotraume, i to na javnim mestima kao što su bazeni, javna kupatila i sportske hale. Kružnog su oblika, neravne, tvrde, mogu prominirati nad kožom, a često su i bolne prilikom hoda. Mogu se javiti na bilo kom delu stopala, ali uglavnom su na tabanima. Okružene su žuljem, mada se ponekad mogu nalaziti i ispod žulja. Karakterišu ih sitne, crne tačkice koje predstavljaju trombozirane kapilare bradavice. Često se mešaju sa žuljevima, pa se nakon skidanja gornjih hiperkeratotskih slojeva kože mogu uočiti crveni tačkasti kapilari koji na lagani dodir krvare.
Sličnog izgleda su brdavice koje se javljaju na šakama. Obično su manje površine nego bradavice na stopalima, svetlije i prozirnije. Trombozirani kapilari u vidu crnih tačkista se lako uočavaju na površini veruke i zbog toga je jednostavno prepoznati ovu kožnu promenu. Kod osoba koje grickaju nokte virus je moguće preneti i subungvalno, odnosno ispod nokta. Tada se deo nokatne ploče ispod koje se nalazi bradavica izdiže, a neretko i zadebljava.
Tretiranje bradavice na stopalima
Za sada ne postoji nijedan modalitet tretiranja koji u potpunosti može iskoreniti virus iz kože, ali postoje mnogi terapijski postupci koji mogu rešiti bradavice.
Zbog toga su recidivi virusnih bradavica česti, pogotovo pri svakom padu imuniteta. Krioterapija, odnosno terapija tečnim azotom je najčešće korišćena terapija. Njeni efekti su ograničavajući, pa po mnogim studijama plantarne bradavice se ovako mogu rešiti tek kod svake pete osobe. Razlog leži u dubokim hiperkeratotskim slojevima koji štite virusom inficirane ćelije od tečnog azota. Danas su u komercijalnoj upotrebi česti flasteri sa keratoliticima koji se lepe na obolelo mesto sa zaštitom za zdravu kožu.
Noviji, i mnogo uspešniji preparati su oni koji imaju kombinaciju keratolitika. Bradavice je moguće rešiti i koagulacijom inficiranih ćelija i kapilara, i to pomoću lasera ili eletrokoagulatora. Hirurška terapija se pokazala kao veoma agresivna sa velim procentom vraćanja bradavica.